آرامگاه باباطاهر همدان

جاذبه های گردشگری ایران - آرامگاه باباطاهر همدان

گردشگرانی که به شهر همدان قدم می گذارند، با طیف وسیعی از تمدن ایرانی آشنا خواهند شد، تمدنی که بال های فرهنگ اش، همواره ستون هایی استوار، زیبا، با اصالت، عمیق و پر محتوا بوده اند و بیشتر از تمام عناصر تمدنی این سرزمین پاسدار تاریخ و تمدن ایران هستند. آسمان پر ستاره ی تمدن ایرانی، همیشه راهنمایی برای نخبگان این سرزمین بوده، نخبگانی که با وجود تمام کم و کاستی ها، فشار ها و بد سلیقه گی ها، فرزندانی خلف را در دامن خود پرورش داده است. از این رو، در این شهر تاریخی، گردشگران می توانند با یکی دیگر از این ستاره های تابناک آسمان فرهنگ ایرانی آشنا شوند. باباطاهر عریان نامی است که در ادبیات این سرزمین درختی تنومند و زیبا به شمار می آید، ادبیات در سرزمینی که استبداد بخشی از فرهنگی سیاسی آن بوده، وسیله و پناهی برای اندیشمندان آن بوده است و شعر ابزار توانمندی برای بیان افکار و باورهاست.

باباطاهر عریان، شاعر و متفکر ایرانی است که در تاریخ ایران او را عارفی نام آور می دانند، عارفی که اندیشه های متعالی اش را در ساختارِ زیبای شعر آورده و گردشگران بسیاری برای دیدن آرامگاه او راهی همدان می شوند، اطلاعات پراکنده ای از زندگی این ستاره ی درخشان فرهنگ ایران وجود دارد و بخش های مختلف زندگی او در هاله ای ابهام است. بنا به روایت های گوناگون او در سال 390 هجری مقارن با سال 1000 میلادی متولد می شود(غلامرضا رشید یاسمی، نویسنده، مورخ و مترجم ایرانی بر اساس یکی از شعرهای باباطاهر تاریخ تولد او را بیان کرده است). او در خلال حکومت سلجوقی در حدود قرن چهارم و پنج هجری قمری زندگی می کرد و رد سن 85 سالگی بدرود حیات گفت.

مقبره ی اولیه او در شهر همدان اثری متعلق به دوران سلجوقی بوده است که مانند آثار آن دوره ی تاریخی بدون شک اثری فاخر به شما رفته اما آن بنا در اثر مررور زمان ویران می شود. مقبره ی این عارف شهیر ایرانی چندین بار مورد مرمت قرار می گیرد و بیشترین تغییرات در بازسازی بنای اولیه در دوران پهلوی اول انجام می شود. اما بنای کنونی که گردشگران در شهر همدان نظاره گر آن خواهند بود، در سال 1344 با تلاش انجمن آثار ملی ایران بنا شده است، بنایی با اصالت که توسط محسن فروغی معمار برجسته ایرانی طراحی و ساخته شد، محسن فروغی فرزند محمد علی فروغی (ذکاء الملک) سیاستمدار و نخست وزیر ایران در دوران پهلوی بود که آرامگاه بابا طاهر اثری فاخر و زیبا از او به شمار می رود. بابا در ادبیات عارفان به فرد وارسته اطلاق می شود و عریان هم که لقب او به شمار می رود به واسطه بیان افکار او به صورت صریح و عریان است. مقبره ی ایشان در شمال شهر همدان و در میدانی مفتخر به نام این عارف ایرانی است.

مشخصه اصلی بنای آرامگاه هویت معماری ایرانی اثر است، که تلفیقی زیبا از معماری بنای اولیه متعلق به قرن پنجم و المان های معاصر می باشد. بنا در ساختاری هشت ضلعی با ارتفاعی در حدود 20 متر از قطعات سنگ گرانیت ساخته شده و هنر کاشی کاری ایرانی هم زیبنده ی بخش های از سقف آرامگاه است. زیبایی بنای آرامگاه تنها قسمت کوچکی بود که می توانست برای پاسداری از این بخش از هویت فرهنگی تمدن ایرانی صورت بگیرد، که به حق اثری فاخر و دیدنی است و یکی از جاذبه های زیبای شهر همدان به شمار می رود.