جاذبه های گردشگری ایران - آرامگاه فردوسی توس مشهد - قسمت دوم

گردشگرانی که به آرامگاه فردوسی رفته اند، بنایی با شکوه و زیبا را در آنجا خواهند دید، اثری که در شکل گیری فضای حماسی و تاریخی این مکان نقش بسزایی دارد. این اثر که امروزه با توجه به نقش محوری حکیم ابواقاسم فردوسی در تمدن و فرهنگ ایرانی، به یکی از جاذبه های گردشگری مهم در خراسان بدل شده است، در دوران پهلوی اول ساخته شد، با روی کار آمدن پهلوی، باز آفرینی نماد های باستانی و ملی در دستور کار قرار گرفت و هویت ایرانی بر حول مشخصه های تاریخی از سوی حکومت شکل می گرفت. از این رو، ابوالقاسم فردوسی نماد ملی گرایی ایرانی و حافظ هویت ایرانی طی قرن ها خاموشی بار دیگر مورد توجه قرار گرفت. مقبره ی او در خور چنین شخصیت فرهنگی و ملی نبود. به همین خاطر بازسازی و ساخت اثری فاخر به انجمن ملی ایران سپرده شد. در ساخت این آرامگاه نمی توان نامی از کریم طاهرزاده بهزاد مهندس و معمار ایرانی معروف و بنام دوران مشروطه و آندره گدار(معمار و باستان شناس شهیر فرانسوی که آثاری مانند موزه ی ایران باستان و حافظیه شیراز از جمله آثار و طراحی های اوست، که پیش تر در سایت 2safar آنها را معرفی کردیم) نبرد. طرح گدار با دستکاری و تغییراتی از سوی طاهرزاده بهزاد در سال 1313 پرده بردای شد اما عدم استحکام سازه باعث تخریب بخش هایی از آن شد و هوشنگ سیحون (طراح، نقاش، معمار برجسته ی ایرانی که آرامگاه خیام، نادر شاه افشار و آرامگاه بوعلی سینا از جمله آثار فاخر او به شمار می آیند، که 2safar در خلال معرفی جاذبه های گردشگری ایران به آنها پرداخته است) در دهه 1340 مسئول ساخت دوباره ی آرامگاه حکیم توس شد و سیحون با الگو برداری از طرح اولیه بنا سازه ی کنونی را ساخت.

آرامگاه حکیم توس و پاسدار هویت و تاریخ ایرانی و همچنین زبان فارسی، در باغی به مساحت 6 هکتار بنا قرار گرفته است، که بنای چهارگوش با مساحتی در حدود هزار متر مربع بر بالای محل دفن فردوسی ساخته شده است، پله های مانند قصر ها و دیگر بنا های باستانی و هخامنشی از چهار طرف گردشگران را به محل ورودی آرامگاه می رساند. گردشگران در روی سنگ های مرمرین می توانند، اشعار فردوسی را مشاهده نمایند. از دیگر المان های معماری ایران باستان در این آرامگاه می توان به سرستون های کنج سازه ی مکعبی، سنگ نگاره های اطراف کتیبه ها، سر ستون های دو سر گاو مانند و نشان فروهر(صورت اوستایی فروشی) اشاره کرد و ساختار کلی بنا هم زیگورات چغازنبیل را در ذهن تداعی می کند و به طور کامل می توان این آرامگاه را اثری فاخر ، باشکوه و نمونه ای برگرفته از معماری ایران باستان دانست.

از دیگر، قسمت های دیدنی و زیبای فضای بیرونی آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی می توان به مجسمه ی زیبا و تماشایی فردوسی اشاره کرد که در مقابل سازه مکعبی تصویری بسیار دلنشین پیدا کرده است، این اثر ساخته ی ابوالحسن صدیقی (نقاش و مجسمه ساز معروف ایرانی که از شاگردان کمال الملک بود) می باشد، که از سنگ مرمر ساخته شده و اثری بسیار معروف و باشکوه است. کلیت فضای بیرونی آرامگاه تداعی کننده ی هویت ملی ایرانی است، که در محیط داخلی آرامگاه هم این خط سیر ادامه دارد و در ادامه ی مسیر به بخش های مختلف قسمت های داخلی خواهیم رفت.