آرامگاه پیر پالان دوز مشهد

جاذبه های گردشگری ایران - آرامگاه پیر پالان دوز مشهد

نمی توانید اثری تاریخی را در شهر پیدا کنید، که متاثر از حضور آرامگاه علی بن موسی الرضا در این شهر نباشد، همان طور که پیش تر در معرفی این شهر هم گفته شد، وجود این آرامگاه، سناباد نوغان را شهر مشهد بدل کرد و مرکزیت مذهبی و تارخی این شهر هم به واسطه ی حضور آرمگاه امام رضا در این شهر است، از این رو، در معرفی بسیاری از بنا های تاریخی و جاذبه های گردشگری امروز ، با بناهایی بر می خوریم که به بقعه و آرامگاه بزرگانی است که در جوار امام هشتم شیعیان زندگی کرده اند، هویت شهر مشهد را باور تر نموده اند و بنای مقبره ی آنها هم امروزه جاذبه ی گردشگری برای این شهر به شمار می آید.

این بنا متعلق به یکی از عالمان و عارفان عهد صفویه به نام محمد عارف عباسی است،این فرد یکی از بزرگان فرقه ی ذهبیه بوده که از سلسله های تصوف ایرانی به شمار می آید و در دوران سلطنت شاه محمد خدابنده، پدر شاه عباس کبیر در سلسله ی صفوی بنایی مقبره ی او ساخته می شود که امروزه به نام آرامگاه پیر پالان دوز شهرت دارد و گردشگران می توانند در ضلع شمال شرقی مجموعه حرم رضوی به سراغ این اثر تاریخی و زیبا بروند.آرامگاه پیر پالان دوز یکی از بنا های متعلق به دوران صفوی است، که در این اثر المان های معماری رایج در عهد صفوی مشهود است. در این بنا تاریخی، گردشگران و زائران شهر مشهد می توانند گنبد کاشی کاری شده ی این مکان را در کنار کاشی کاری های دیگر بخش های آرامگاه پیرپالاندوز با طرح ها و سبک های کاشی کاری های موجود در دیگر آثار عهد صفویه مقایسه کنند، که در کنار کاربندی ها، یزدی بندی ها و دیگر هنر های معماری ایرانی اثری زیبا و باوقار را شکل داده است.

از جمله بخش های دیدنی این مکان نقاشی های تزئینی بود، که در گذشت زمان رنگ و نقش این نقاشی ها کم رنگ، و نشان و اثرشان مخدوش شد و امروزه تنها نقاشی های معدودی از آن تصاویر تاریخی در این ینا موجود است و مابقی آثار نقاشی از بین رفتند. خود بنای مقبره ی شیخ محمد عباسی، سازه ای چهار گوشه است که گنبد کوچک اما زیبا و شکیل این بنا در آنجا قرار دارد و در مقابل این بنا ، محوطه ی قرار دارد، که ایوان ، شاه نشین، طاق ها و قسمت های آجری کاری شده و کاشی کاری شده اش فضای دلنشین و آرامی را ایجاد می کند.

نکته قابل توجه در خصوص اسم این آرامگاه ، پالاندوزی شیخ محمد عارف عباسی است، که او از آن دست علما و عرفایی بود که دارای پیشه ای خاص بوده است و اسم مکان هم به این نکته اشاره داد. اما جدا از تمام زیبایی های بنا و یا ماهیت تاریخی اثر، چنین مکان هایی برای گردشگران می تواند مانند قدم گذاشتن در تجربه ای جدید باشد، تجربه ای که شناخت آنان را نسبت به زندگی عمیق تر و وسعت دیدشان را بیشتر می کند چرا که دیدن کاشی کاری های زیبا و معماری باشکوه ایرانی با وجود تمام تنوع ها و تکثر های شکلی و ساختاریش شاید تنها برای متخصصان معماری جذابیت موشکافانه داشته باشد، اما بدون شک برای گردشگران در خلق ایجاد تجربه ای تازه در فضا و محیطی جدید بسیار تاثیر گذار خواهد بود.