کاخ ملکه شیراز

در ادامه گشت و گذار در یکی از باشکوه ترین آثار باستانی ایران و جهان، از میان کاخ های متعدد تخت جمشید به کاخی در ضلع جنوبی مجموعه می رسیم که به صورتی L مانند متشکل از ساختمان هایی است که یک طرف یه کاخ هدیش می رسد و ضلع دیگر آن هم در کنار خزانه ی شاهنشاهی (که در ادامه در سایت 2safar می توانید با آن آشنا شوید) قرار گرفته است.

این کاخ را کاخ ملکه یا حرامسرای خشایارشا می دانند که بر اساس کتیبه ی خوانده شده(این کتیبه در خاک برداری هرتسفلد در دوران پهلوی اول کشف شد) توسط این شاه شهیر هخامنشی ، ساخته و محل زندگی غیر رسمی او به شمار می رفته است. در این کتیبه همچون دیگر سنگ نوشته های هخامنشی، ستایش و سپاس از اهورامزدا اولین سطر های گفته ی شاه را شکل می دهند و پس از آن هم این کاخ معرفی شده است.

هرچند کاخ هدیش را کاخ خشایارشا می دانند اما با توجه به نقوش و سنگ تراش های این کاخ که تصاویرخشایارشا را بدون زیور آلات و لباس های غیر رسمی و همراه خواجگان به تصویر کشیده اند، نحو یِ زندگی پادشاه را در این بخش نمایان تر کرده است. از سوی دیگر، این کاخ نسبت به دیگر کاخ های تخت جمشید در سطح پایین تری قرار دارد. همچنین کاخ ملکه از دیگر بخش های تخت جمشید جدا شده و با دیوار های خشتی و نحوی ساختش، امکان دسترسی افراد متفرقه و دیگر میهمانان و مدعوین کاخ های شاهان هخامنشی را محدود کرده است.

در یافته های هرتسفلد در سالهای 1310 -1312 هجری شمسی کاخ ملکه پدیدار شد، که همان طور که گفتیم از ساختمان هایی با تالار های بزرگ که چهار ستون در آنها قرار داشته و چند اتاق کوچک تر تشکیل می شده اند. در بخش شمالی این کاخ تالار بزرگی وجود دارد که دارای 12 ستون بوده و یک ایوان هشت ستونی هم در کنار آن قرار داشته است. اما امروز خبر از این ستون های بلند که ارتفاعشان به هشت متر می رسیده نیست، چرا که آن ستون ها از جنس چوب ساخته شده بودند و در آتش هولناک اسکندر از مقدونیه سوختند.

نقوش سنگی و نگاره های حکاکی شده در این کاخ هم مانند دیگر بخش های تخت جمشید بخشی از هویت معماری و هنر باستانی آن دوره به شمار می رود، که هر کدام از این های برای گردشگران جذابیتی بی شمار خواهند بود.

در همان زمان اکتشاف یکی از معماران هرتسفلد به نام کرفتر ساختمانی را بر روی پایه های اصلی بنا بازسازی می کند که انصافا در کار خود مهارت بالایی داشته است و درست بر روی پایه های باستانی ساخته شده اند که محل استقرار باستان شناسان آلمانی بوده است و امرزوه هم به موزه ی تخت جمشید در این قسمت قرار دارد.

کاخ ملکه به مانند کاخ هایی دیگر فصلی از تاریخ و هویت ایران را در خود جای داده، که گذر و بازدید از آن هرچند با روزگار امروز ایران شباهتی ندارد اما درک بهتری از تاریخ و تمدن ایران را ارائه می دهد و قضاوت درستی از تاریخ این سرزمین را به همراه خواهد داشت.