کارونسرای عزیز الله اف مشهد

جاذبه های گردشگری ایران - کارونسرای عزیز الله اف مشهد

یکی از بخش های مهم سفر رفتن به بازار های قدیمی است و شهر مشهد هم به واسطه ی حضور آرامگاه علی بن موسی الرضا، همیشه میزبان زائران حرم رضوی بوده و بازار های اطراف حرم همواره پر است از زائران و میهمانانی که برای خرید سواغات به این بازار ها می روند و گردشگران امروزه در بازار های مدرن و سنتی اطراف حرم حجم جمعیتی بالا، از اقوام و نژاد های مختلف را خواهند دید. از این رو، 2safar به واسطه ی جذابیت های تاریخی و معماری، شما را به یکی از مکان های زیبای و تاریخی شهر مشهد آشنا می کنیم که روزگاری قلب تجاری این شهر در شمال شرقی و شرق ایران بود و امروزه تنها می توان چهره ی پیر و خسته اما همچنان زیبای آن را مشاهده کرد.

کارونسرای عزیز الله اف به عنوان یکی از آثار ملی ایران، در ابتدا تجارت خانه ای بود که به امر بازرگانی می پرداخت و با محوریت یافتن تجارت این تجارت خانه، در اوایل سلطنت رضا شاه پهلوی یعنی در حدود سال 1308 هجری شمسی، توسط فردی به نام حاج غلام حسین سالم، کارونسرا یا سرای تجاری بنا شد، که به قلب اقتصادی مشهد بدل شد، در ابتدا مدتی این بازار را عباس قلی خان می نامیدند که بعد در طول سالیان به نام عزیز الله اف مشهور شد. ویژگی اصلی این کارونسرا، معماری ایرانی آن است، بنای شاخص که در طول سالیان متمادی با توجه به تمام ندیده شدن ها و کم لطفی ها همچنان زیبایی بنا مشخصه ی اصلی آن به شمار می رود. هویت اصلی بازار در ابتدا متعلق به فرش فروش ها بود که در طول سالیان متمادی دیگر صنوف هم در این بازارچه به فعالیت پرداختند. اما امروزه بسیاری از گردشگران، در میان تمام بازار های جدید و مدرن با معماری متنوع شان، برای دیدن یک زیبایی اصیل راهی این کارونسرا می شوند، زیبایی که نیاز مند توجه و رسیدگی بیشتر است.

اما اگر به مشخصه اصلی آن یعنی همان معماری ایرانی بپردازیم، باید از پشلان کلی بنا شروع کنیم، در فضای بیرونی کارونسرا ، که از الگوی کاروانسرا های ایرانی تبعیت کرده است، حیاط مرکزی و وسیعی وجود دارد که دور تا دور آن غرفه ها و حجره های تجار قرار دارد و آجر کاری مشخصه ی اصلی هنر های بکار رفته در آن است، البته نمی توان از کاربندی های زیبا و طاق های باوقار این بخش از کاروانسرا گذشت. گردشگران در این کارونسرا با بازاری سه طبقه رو به رو هستند که طبقات بالایی بنا برای دفتر حجره ها و تجارت خانه ها و همچنین انبار ها بوده است و پنجره های چوبی و نرده های چوبی شان هویت ایرانی و سنتی این کارونسرا را بیشتر نمایان می کنند.

برای رفتن به داخل بازار کاروانسرا باید از یک درب چوبی و قدیمی عبور کرد، هنگامی که به بازار وارد می شوید، فضای سنتی بازار های ایرانی را به خوبی حس می کنید، فضایی که با هنر معماری ایرانی، با آجرکاری های زیبا، کاربندی های دلنشین، طاق های باوقار و کچ بری های دلنشینش فضایی گرم و آرام را خلق کرده اند، نور در این کارونسرا هم مانند دیگر بازار های سنتی ایرانی، علاوه بر انجام کارکرد اصلی اش، وسیله ای برای زیبا تر کردن بازار است. گردشگران در این بازار بدون شک، برای حتی لحظاتی کوتاه بازی زمان را از دست می دهند و این دلنشین ترین اتفاق سرای عزیزالله اف است.