آرمگاه هالیکارناسوس بدروم ترکیه

2safar

در میان جاذبه های گردشگری شهر بدروم، یک جاذبه ی باستانی وجود دارد که آثار و بقایای یکی از هفت عجایت جهان باستان را می توان در آن جا نظاره کرد، شاید تصور سنگ ها و ستون های برزمین افتاده ی این مکان به عنوان یکی از هفت عجایب جهان باستان در نگاه اول دشوار باشد، اما تصویر ارائه شده در متون تاریخی و بقایای این بنای عظیم حضور در چنین مکانی را لذت بخش و عین حال هیجان انگیز خواهد کرد، آرامگاه هالیکارناسوس (نام باستانی بدروم) مکانی است که گردشگران در ابتدا تنها سنگ و لاشه هایی بنایی باستانی را می بینند، اما این مکان روزگاری یکی از باشکوه ترین بنا های عصر باستان بود، با ما در 2safar همراه باشید تا با این سازه ی باستانی بیشتر آشنا شویم.

2safar

این مکان مقبره یا آرامگاه است که با نام خود شناخته می شود و آن را مقبره ی هالیکارناسوس یا بدروم می دانند. این مکان که امروزه تکه سنگ های بزرگ و ستون های بر زمین افتاده اش از بنای اصلی برجا مانده متعلق به سال 350 قبل از میلاد مسیح است. توسط ماسولوس(ماسول) حاکم کاریا ساخته می شود و این بنا با سنگ های مرمر و مجسمه های بی نظیر و فاخر شکل می گیرد. در متون تاریخی، بخصوص متون یونانی از این بنا به عنوان یکی از هفت عجایت جهان باستان نام برده شده که در زلزله ای عظیم بخش هایی از این بنا ویران می شود.

همان طور که در معرفی قلعه بدروم در سایت 2safar گفتیم، برای ساخت قلعه از سنگ های برزمین افتاده این آرامگاه استفاده کردند. نکته قابل توجه در خصوص این بنا، تعلق این سازه به سلسله ی هخامنشیان است، ماسولوس فرمانده یکی از ساتراپ های ایرانی بود که کاریا را به طور نیمه مستقل در جنوب غربی ترکیه ی امروزی اداره می کرد. او در سال 377 پیش از میلاد ، هالیکارناسوس (یا بدروم) را به عنوان پایتخت حکومت خود انتخاب می کند و باعث رونق و شکوفایی شهر می شود ماسولوس تغییرات زیادی در پایتخت اش ایجاد می کند، سازه ها و ساختمان های متعددی را در بخش های مختلف از بندر و دیوار شهر تا معبد و کاخ ساخت و کاریا به لطف ماسولوس یکی از مراکز تجاری و پررونق اقتصادی در سواحل دریای اژه شد. او همچنین یک شبکه جاده ای منظم را برای رونق بیشتر منطقه و رونق درآمد مالیاتی به پایتخت ایجاد می کند. اما مهمترین اثر متعلق به آن دوره ی تاریخی در این شهر بدون شک مقبره است.

2safar

بنا به گفته معمار رومی ویتروویوس در قرن اول قبل از میلاد ، بنای آرامگاه، تحت نظارت معمار پیتیوس پریوس و مجسمه ساز ساتیروس ساخته شده است. این سازه ، مانند خود کاریا در آن زمان، دارای هویتی ترکیبی و تلفیقی است، از سو، ویژگی های معماری یونانی یکی از شاخصه های این بنا بوده و از سوی دیگر مورخان از وجود ویژگی های معماری مصری و ایرانی در این آرامگاه خبر داده اند. در ادامه ی مسیر 2safar در شهر بدروم در مکان آرامگاه، بیشتر با این بنای باستانی آشنا می شویم، با ما همراه باشید.

2safar

2safar

آرامگاه هالیکارناسوس حرف های گفتنی بسیاری دارد و ما در 2safar بخش هایی مختلف این سازه ی باشکوه دوران باستان و سنگ ها و ستون بر زمین افتاده ی امروز بدروم را به شما معرفی می کنیم. پلینیس یکی از نویسندگان معروف روم در قرن اول میلادی در خصوص این آرامگاه چنین می نویسد: این بنا(آرامگاه هالیکارناسوس) با مساحت 440 پا [140 متر] و با ارتفاع بیست و پنج ذراع ، با 36 ستون احاطه شده است. این نویسنده ی رومی، جزئیات دقیق تری از این بنا را در دوران باستان توضیح می دهد، که یکی از منابع امروزین برای شناخت این اثر است.

2safar

این بنا با استفاده از سنگ مرمر نواحی آناتولی بر روی سازه ای مستطیل شکل ساخته شده است و از یک مستطیل با یک سقف هرمی پلکانی تشکیل می شود. در بالای پشت بام این بنا، مجسمه عظیمی از ماسولوس قرار داشت که در حال حمل یک ارابه به لباس هرکول بود، این مجسمه و اثر بنا به نوشته های متون رومی، توسط خود پایتوس(مجسمه ساز و معمار عصر یونان) ساخته شده است. در کاوش های جدیدی که در چند دهه ی اخیر صورت گرفته، در خصوص ابعاد واقعی مقبره ( که امروزه فقط قطعاتی از آن مجموعه عظیم برجا مانده) با توضیحات پلینیس تفاوت های اندکی وجود دارد. پایه بالای بلند مستطیل شکلی که آرامگاه بر روی آن قرار گرفته ، مساحت و اندازه ی بیشتری داشته، اما وجود 36 ستون یونی و هرم آن تایید شده است.

2safar

یکی از بقایای جالب در آرمگاه، احتمالاً قطعه ای باقی مانده از چرخ ارابه ماسولوس است،که این چرخ قطرش بیشتر از 2 متر بوده و به طور تقریبی می توان گفت که مجسمه در حدود 6 متر ارتفاع داشته است. مقبره اصلی آرامگاه در زیرپایه ی بلند مستطیلی قرار داشت و باستان شناسان در تحقیقات اخیر، با بقایای گاوها ، گوسفندها ، بره ها و پرندگانی برخوردند که گمان می رود، بخشی از قربانی های این مکان بوده اند. گردشگران در این بخش از ارامگاه می توانند لایه های مختلفی از هویت و آئیت باستانی در 370 سال پیش از میلاد را نظاره گر باشند. اما بدون شک زیباترین بخش آرامگاه مجسمه هایی بوده که برخی از آنها را در کاوش های مختلف شهر بدروم کشف کردند، که می توان آنها را درموزه ی بریتانیا مشاهده کرد.بر اساس متون باستانی، مجسمه ساز مشهور عهد باستان لئو کارس ( Leochares ) برخی از مجسمه های تزئینی این مقبره را ساخته است. در متون باستانی می توان نام معماران مشهور عهد باستان را در کنار نام آرامگاه هالیکارناسوس دید. بعضی از این مجسمه ها در بین ستون ها به صورت ایستاده قرار داشتند و برخی دیگر روی پله های پایه ی مستطیلی قرار می گرفتند. تعداد مجمسه ها در منابع مختلف متغیر است. برخی بر این باورند که 66 مجسمه در آرامگاه هالیکارناسوس قرار داشته و مورخان تخمین می زنند که در ابتدا حداقل 100 مجسمه وجود داشته است.

2safar

یکی از این مجسمه های معروف آرمگاه در موزه بریتانیا است، که 3 متر ارتفاع دارد و مردی را با یک لباس مخصوص یونانی نشان می دهد. بسیاری از سنگ ها و ستون های این آرمگاه در ساخت قلعه بدروم استفاده شده و شوالیه های مقدس بخش های مهمی از تاریخ را در زیر اهداف خود و حماقتی تاریخی دفن کردند . برخی از بناهای تاریخی جهان باستان با زیبایی ، جاه طلبی هنری و معماری ساخته شده اند و نویسندگان باستانی مانند هرودوت ، کالیماخوس از سیرن و ... از هفت بنای تاریخی به عنوان هفت عجایب جهان باستان یاد کرده اند و مقبره هالیکارناسوس به دلیل ابعاد جسورانه ، دکوراسیون غنی از مجسمه سازی و بسیاری آثار هنری زیبا یکی از این عجایب بوده و گردشگران در شهر بدروم می توانند بقایای این اثر باستانی را مشاهده کنند.