کوه خواجه زابل سیستان و بلوچستان - قسمت اول
جاذبه های گردشگری ایران - کوه خواجه زابل سیستان و بلوچستان - قسمت اول
در معرفی جاذبه های گردشگری شهر های مختلف وقتی می خواهیم یک مکان را به عنوان یک جاذبه ی گردشگری معرفی کنیم، جنبه های مختلفی مورد نظر قرار می گیرد، از اهمیت و ویژگی ها خاص و متمایز کننده اش تا میزان توجه ای را که از سوی گردشگران می توان به خود جلب کند، در این میان برخی از جاذبه های گردشگری مجموعه ای آثار و بنا های تاریخی و تفریحی را شامل می شوند و به همین خاطر بیشتر مورد توجه گردشگران خواهند بود، چرا که با تیر می توانند چندین جاذبه ی تماشایی را از نزدیک ببینند. در شهر زابل هم به واسطه ی دیرینگی تاریخی و پراکندگی سرزمینی، آثار و بقایای تاریخی این شهر به صورت پراکنده در اطراف و نواحی نزدیک به زابل قرار گرفته اند و در این میان، کوه خواجه یکی از جاذبه های تماشایی خواهد بود، که گردشگران بیشتری را به سوی خود می کشاند و شاید یکی از دلایل آن هم تراکم چند جاذبه ی تاریخی و باستانی در حوالی این کوه باشد.
برای رسیدن به کوه خواجه باید مسیر جنوب غربی شهر زابل را در پیش بگیرید، در این مسیر، با طی کردن مسافتی در حدود 30 کیلومتر به کوه خواجه خواهید رسید. در نزدیکی این کوه آثار باستانی متعلق به دوران اشکانیان و ساسانیان از قدیمی ترین جاذبه های تاریخی موجود در این منطقه هستند، همچنین بنا های تاریخی مانند یک آرامگاه دوران اسلامی و حتی یک معبد بودایی نیز وجود دارند که جذابیت بیشتری برای کوه خواجه ایجاد می نمایند. با توجه به قدمت و دیرینگی توجه ساکنان ای ناحیه به کوه خواجه داستان های تاریخی و اساطیری نیز در خصوص آن وجود داشته و دارد، مردم محلی قبر رستم دستان، پهلوان افسانه ای داستان های شاهنامه را در بالای ارتفاعات کوه خواجه می دادند و باستان شناسان معروفی مانند ارنست هرتسفلد نیز به این بخش از سیستان آمده اند و کاوش های باستان شناسی بسیاری در بخش های مختلف کوه انجام داده اند.
مهمترین ویژگی این کوه، تقدس آن است، کوه خواجه برای مذاهب و ادیان مختلف مانند مسلمانان، مسیحیان، زردتشتیان و حتی بودائی هم مقدس است، در دوران باستان و در خلال سلطنت اشکانیان و ساسانیان، آتشکده ای زردتشتی در بلندای این کوه وجود داشته است و بر اساس نظر باستان شناسان یکی از عبادتگاه های اصلی نواحی سیستان و بلوچستان بوده است، اما نکته جالب تقدس این کوه برای مسلمانان و مسیحیان این منطقه است، ایران همواره با تکثر مذهبی و هویتی بوده و بخش لاینفکی از هویت تاریخی آن است، با این حال، این باور مقدس نسبت به این منطقه، به بخشی از هویت این کوه بدل شده و بقایای مذهبی مسلمانان و مسیحیان و حتی بودائیان نیز در اطراف این منطقه کشف شده است. یکی از دلایل این تقدس نیز شاید حفظ باور های اعتقادی در قالب ادیان مختلف در این حوزه ی جغرافیایی بوده، همان طور که در بسیاری از شهر ها و مناطق ایران با حمله ی اعراب و ورود اسلام به ایران، بسیاری از آتشکده ها به مسجد تبدیل شدند و مکان مذهبی ساختار مذهبی شان دچار تغییر شد اما نفس عبادی آن ها پا برجاماند. این تنها می تواند یک فرضیه برای تقدس این کوه در خلال هزاران سال در این ناحیه جغرافیایی است. با ما در ادامه مسیر همراه باشید تا با جاذبه های دیگر این کوه آشنا شویم.