سه گنبد ارومیه آذربایجان غربی - قسمت دوم

جاذبه های گردشگری ایران - سه گنبد ارومیه آذربایجان غربی - قسمت دوم

در ادامه ی معرفی اثر زیبا و فاخر سه گنبد در شهر ارومیه پیش از پرداختن به جزئیات زیبای این اثر تاریخی ، دیرینگی این بنا برای شما جالب توجه خواهد بود. سه گنبد اثر استوانه ای شکل و یک مقبره ی تاریخی است، که بر اساس المان های شکل گیری اش می توان آن را متعلق به دوران سلجوقی دانست، البته باید به این نکته هم اشاره کرد، در انتهای کتیبه های نگاشته شده بر سر در ورودی بنا که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، به سال 580 هجری قمری اشاره شده، که سال ساخت این بنا به شمار می رود. همان دوره ی تاریخی که المان های معماری این بنا نیز خبر از آن می دادند.

البته برخی بر این باورند که این مکان پیش از ورود اسلام به ایران آتشکده ای زردتشتی بوده اما سند و اثری در این خصوص در دست نیست، اما خود بنا متعلق به قرن ششم هجری قمری می باشد. این بنای دایره ای شکل دراای قری در حدود 5 متر است و با ارتفاعی 13 متری سازه ای مستحکم به شمار می آید، چرا که تا قرن نوزدهم میلادی هیچ کس اطلاع دقیقی از این اثر نداشت و فردی به نام نخانیکوف در سال 1852 میلادی سه گنبد و جزئیات هنری اش را بازتاب داد، البته دور بودن این اثر از خود شهر ارومیه را می توان یکی از دلایل بی توجهی به این بنا دانست و به همین خاطر با توجه به تمام بی توجهی و عدم مراقبت از این بنا همچنان دیوار ها و ساختار آن در قرن معاصر سالم بر جای ماند.

مهمترین بخش سه گنبد که پیش روی گردشگران قرار دارد، سردر ورودی و مستطیل شکل آن است، که با هنر سنگ تراشی از سنگ ساخته شده است، یکی از نکات ویژه ی این اثر سنگ نگاره های و سنگ نوشته هایی این که در این قسمت بنا قرار دارد، که با سنگ تیره تر ساخته شده اند، که با زمنیه ی خود رنگ متفاوتی دارند، این نکته به دلیل رواج کاشی کاری در آن دوره ی تاریخی در حالی که معماری بنای سه گنبد، بسیار ساده است و رنگ بندی متعددی در آن بکار نرفته اما سازندگان این اثر هنر و تبحر خود را در کتیبه و نقوش سنگی به نمایش گذاشته اند. به گونه ای همان المان تفاوت رنگی را رعایت کرده و اما به سادگی اثر خدشه ای وارد نشده است.

میان سردابه و مقبره ی اصلی گنبدی قرار دارد که آنها را از هم جدا کرده است و در بالای بنا هم گنبدی دیگر قرار دارد که البته از گنبد سوم که نام این بنا از آن گرفته شده خبری نیست. پرداختن پیچیدگی های معماری و هنر های متعدد بکار رفته در سه گنبد شاید خارج از حوصله ی معرفی یک جاذبه ی گردشگری باشد، اما بد نیست بدانید که فضای داخلی مقبره مربع شکل است و محیطی چهار گوش را در بنایی استوانه ای و دایره مانند ایجاد کرده اند، مقرنس کاری های زیبا، کاربندی ها ورسمی بندی دلنشین و کتیبه های نوشته شده با خطوط کوفی و نما های باشکوه با وقار زیبایی این اثر را بیشتر می کند. آجر کاری سه گنبد هم جا خود دارد، این بنا را بدون شک باید یکی از بهترین نمونه های مقبره های استوانه ای شکل عصر سلجوقی دانست، که برای ما گردشگران تصویری دلنشین به شمار خواهد رفت.