بیستون کرمانشاه - قسمت دهم

جاذبه های گردشگری ایران - بیستون کرمانشاه - قسمت دهم

در تاریخ ایران بعد از اسلام هویت مذهبی، باور های ملی و به طور کل هویت ملی در قالبی کلان در خلال سلسله ی صفویه شکل گرفت، قلمرو، ساختار حکومت و باور ملی پس از ورود اسلام ایران بار دیگر نشو و نما یافت و مردم در شکلی واحد هویت خود را نمایان تر می دیدند. از این رو، در این دوره شاهده تغییرات عمده ای هستیم که در شکل کلان آن نه در یک ناحیه و یا قلمرو خاص حکومت محلی بلکه در سطحی وسیع در کل ایران شکل گرفتند. از این ور، یکی از نمود های آن را می تواند در بیستون دنبال کرد.

کاروانسرای عباسی یکی از همین آثار و نشانه های تاریخی است که داستان های ناگفته ی بسیاری را با خود به همراه دارد و گردشگران با کنار هم قرار دادن پازل های متعدد این مجموعه، به تصاویری روشن از حرف های ناگفته بیستون خواهند رسید. این اثر تاریخی که امروزه به عنوان یکی از میراث های ملی شناخته می شود، بخشی از طرح بزرگ شاه عباس صفوی برای احداث کارونسرا های متعدد در بخش های مختلف ایران بود. این کاروانسرا یکی از نمود های معماری عهد صفوی است که از سبک معماری چهار ایوانی در معماری ایرانی بهره مند است و گردشگران می توانند یکی از نمونه های فاخر معماری ایرانی را در کنار کتیبه ی داریوش نظاره گر باشند.

مقیاس کارونسرای عباسی 60 در 50 می باشد و چهار طرف این کارونسرا را برج هایی بلند احاطه کرده است، که علاوه بر پاسداری از این مکان، راهنمایی برای مسافران جاده های اطراف به شمار می آید، هرچند بر هنر و زیبایی بنا هم تاثیر بسزایی داشته اند. برج های یک سمت مدور و دو برج دیگر هشت ضلعی می باشند. طاق بندی های زیبا، متصل، چین خورده ی این کارونسرا نمای بسیاری زیبا را در کنار کوه بیستون ایجاد کرده است. بخش های زیرین بنا از سنگ های تراشیده شده ساخته شده اند و دیوار ها و طاق ها هم با آجر چیده شده اند. المان های معماری ایران هویت اصلی بنا را تشکیل می دهد، در این کارونسرا، گردشگران با بخشی از هنر معماری ایرانی روبه رو هستند، هنر که برآمده از فرهنگ و ذوق معمارانی است که در انحنای طاق ها و گنبد ها معانی عرفانی و زیبا شناختی را ادغام کرده اند.

ایوان ها، اتاق های منفک، مسیر های تردد مسافران و حیاط مرکزی بخش های مختلف این کارونسرا را تشکیل می دهند. اما اتاق ها در این کارونسرا از ابعاد متفاوتی تشکیل شده اند، شاه نشین اتاق های چهار ضلعی و شش ضلعی با توجه به موقعیت اجتماعی، مرتبه و طبقه ی اقتصادی افراد داری تفاوت بوده است. در پشت اتاق ها هم اصطبل ها قرار دارند.

براساس کتیبه ی موجود در کارونسرا روند ساخت این بنا در دوران شاه سلیمان صفوی به پایان می رسد و در دوران ناصرالدین شاه قاجار هم مورد مرمت قرار می گیرد. هرچند سبک و ساختار معماری این اثر متعلق به دوران شاه عباس صفوی است و تغییرات عمده ای هم در آن صورت نگرفته است. کارونسرای عباسی در مجموعه ی تاریخی بیستون، برای سالیان دراز متروک بود و قشون و نیروهای نظامی تا چند دهه پیش از آن برای استقرار نیروهای خود استفاده می کردند. در سال 1353 این کارونسرا به عنوان یکی از آثار ملی ایران شناخته شد و سرپرستی آن را به سازمان میراث فرهنگی سپردند.

در سال های اخیر، کارونسرای عباسی به یکی از مکان های تفریحی و جذاب برای گردشگران تبدیل شده، و هتل لاله ی بیستون در این کارونسرا میزبان میهمانان و گردشگران است. این مکان علاوه بر جذابیت های معماری و هنری و همچنین قدمت و تاریخ اش ، از امکانات رفاهی و تفریحی مناسبی برخوردار است و یک مکان بسیار زیبا در کنار مجموعه ای فوق العاده از جاذبه های تاریخی و باستانی غرب ایران است.