بیستون کرمانشاه - قسمت هشتم

جاذبه های گردشگری ایران - بیستون کرمانشاه - قسمت هشتم

در مجموعه ی باستانی بیستون گردشگران با اثر متعلق به دوران ساسانیان رو به رو هستند که هر کدام در نوع خود بخشی از تمدن آن دوره را روایت می کنند. یکی از این آثار فرهاد تراش است، اثری که شامل دیواره ایی تراشیده شده می باشد، دیواره ای که به ارتفاع 45 متر در پهنای 200 متر ، برای خلق یکی از باشکوه ترین آثار بشری برای انسان امروز ساخته شد، اما پس از تراش خوردن دیواره ی سنگی با مرگ شاه کار نیمه تمام مانده تنها تراش خوردگی دیواره ی سنگی برای ما به جا مانده است.

اما این همه ی داستان نیست و جذابیت این صفحه ی ساده ی تراشیده شده را باید در داستان ها و اساطیر ایرانی جستجو کرد، داستان عاشقانه شیرین و فرهاد، یکی از معروف ترین داستان های عاشقانه ی جهان است، داستانی که یکی از دلایل شهرت بیستون هم به شمار می رود، شاه ساسانی خسرو پرویز و فردی کوه کن با نام فرهاد عاشق دختری به نام شیرین می شوند، فرهاد در پی داستان هایی عاشقانه برای رسیدن به شیرین کمر به تراشیدن کوه بسته و بر اساس قول و قراری کار را آغاز می کند، اما شیرین همسر پادشاه ساسانی می شود و این داستان عاشقانه سری دراز در تاریخ و فرهنگ این سرزمین پیدا می کند.

از این رو، برخی مدعی تراشیدن کوه بیستون توسط فرهاد هستند و این صفحه ی ساده ی تراشیده شده هم بخشی از داستان های اساطیری ایرانیان است، به همین خاطر اگر حتی این صفحه ی تراشیده ی ساده جذابیتی بصری مانند دیگر آثار موجود در بیستون نداشته باشد، نام فرهاد گردشگران و میهمانان بسیاری را به سوی خود می کشد. برای نمونه می توان به یکی از اشعار معروف در ادبیات فارسی اشاره کرد که امروزه بیشتر به صورت ضرب المثل از آن یاد می شود: بیستون را عشق کند، شهرتش فرهاد برد.

اثر مشهور دیگر ساسانیان در بیستون، پل ساسانی یا همان پل خسرو است، این پل که بر اساس گفته ی کارشناسان بخشی از یک سد در دوران ساسانی بوده، امروزه به عنوان یکی از آثار ملی ایران برای گردشگران جذابیت بسیاری دارد. جدا از ارزش تاریخی این اثر ، که دارای قدمتی باستانی است، با وجود آسیب های فراوان و عدم برجای ماندن پل ، اما این اثر تاریخی به لحاظ ساخت و چگونگی تنظیم سطح آب و دیگر کارکرد های عمرانی و حمل و نقلی اش دارای ارزش فراوانی است.

پل ها در دوره ی تاریخی بخش از تمدن، پیشرفت و شکوه زمان خود را به همراه دارند، چراکه خبر از بخش وسیعی از ساختار و قدرت اجتماعی و مدیریتی آن دوره تاریخی می دهند. پایه های پل دارای 7/2 متر عرض در 14/3 متر طول هستند، که از طریق قرار گرفتن سنگ های تراشیده شده بر روی صفحه سنگ در کف رود خانه بنا شده اند. پلان پایه های پل هم شش ضلعی بوده است که از طریق ملات گچ و قلوه سنگ و آهک پرشده اند. با توجه به نام پل می توان این پل تاریخی را متعلق به اواخر دوران ساسانی و در زمان حکمرانی خسروپرویز دانست.

از این رو، مناطق غربی ایران در دوران ساسانیان دارای جایگاه و اهمیت خاصی بوده اند، گردشگران امروزه می توانند در بخش های مختلف این منطقه، آثار و نشانه های متعددی از تمدن ایرانی عهد ساسانی را مشاهده کننند. آثار و نشانه هایی که بخش های مهم و نادیده ای از فرهنگ و باور های آن بخش از تاریخ ایران را برای ما روایت خواهد کرد.