حرم فاطمه ی معصومه قم - قسمت چهارم

جاذبه های گردشگری ایران - حرم فاطمه ی معصومه قم - قسمت چهارم

در ادامه ی معرفی صحن نو یا همان صحن اتابکی در حرم فاطمه ی معصومه به زیبا ترین بخش این صحن، یعنی ایوان آیینه می رسیم. آیینه کاری هنری قدیمی در معماری ایرانی است و اگر با 2safar همراه بوده باشید، می دانید که در بنا های متعلق به دوران قاجار این هنر یکی از پرتکرار ترین هنر های معماری ایرانی است. آیینه کاری با ظرافت بسیار و جلال و شکوه زیادی به این ایوان رفیع بخشیده است و بنایی تماشایی و چشم نواز است که بر اساس کتیبه ی موجود در این ایوان متعلق به سال 1303 هجری قمری است. ارتفاع تقریبی این ایوان در حدود 80 متر است که دهانه ی ایوان هم در حدود 87 متر می باشد و به همین نمای بسیار زیبایی دارد. از ویژگی های بارز این ایوان زیبا می توان به 4 ستون های بلند مقابل ایوان اشاره کرد.

هنر ایرانی همواره در نمود های و شکل های مختلفی ظهور کرده و این بار مقرنس کاری های سقف آیینه ای این ایوان با آن حجم برای گردشگران جادویی به نظر می آید. از دیگر هنر های بکار رفته در این ایوان می توان به کاشی کاری های این بخش اشاره کرد، کاشی های لاجوردی زنگی که در کنار استفاده از چوب در بخشی دیگری از ایوان فضای این قسمت از حرم را گرم و دلنشین کرده است. بر بالای این ایوان ه گلدسته هایی قرار دارند که در میان گلدسته های حرم فاطمه ی معصومه بلندترین آنها به شمار می آیند.

امین السطان در عهد قاجاریه دستور ساخت این گلدسته ها را با ارتفاع 28 متر صادر کرد و از این رو، گردشگران در حرم مطهر و در صحن نو و در کنار ایوان آیینه شاهد یکی از زیبا ترین و تاریخی ترین بخش های حرم می باشند. ایوان شرقی صحن نو، هم نمود دیگری از هنر و معماری ایرانی است که در یک بستر مذهبی نمایان شده است. این ایوان با مقرنس های زیبای کاشی شده است شناخته می شود و در کتیبه ی دیگری که در این ایوان نیز نصب شده امین السطان به شدت به دنبال ثبت نام خود به عنوان بانی این بخش از صحن نو می باشد، هرچند این کتیبه در ایوان های شمالی و جنوبی نیز تکرار شده است و گردشگران در دو ایوان دیگر صحن نو شاهد کتیبه های منتسب به این شخصیت سیاسی در دوران قاجاریه هستید.

در ایوان های شمالی و جنوبی کاشی کاری مهمترین هنر معماری بکار رفته در آنهاست که به زیبایی هرچه تمام نمایانگر ذوق و فرهنگ ایرانی هستند که در یک مکان کذهبی تبلور پیدا کرده اند. و از دیگر هنر های ایرانی قابل مشاهده در این ایوان های صحن نو می توان به خوشنویس و در میان کاشی ها اشاره کرد، که نمای بسیار زیبای دارند. اما نکته ی قابل توجه در خصوص صحن، حضور پرررنگ کتیبه هایی است که با نام امین السطان نگاشته شده اند. میرزا علی اصغر خان اتابک ملقب به امین السطان(امین السطان در دوران پادشاهی ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه و محمد علی شاه در مقام صدرالعظمی قرار داشت) بانی ساخت ایوان های بزرگ و زیبای صحن نو به شمار می آید و همان طور که در ایوان های این صحن هم مشاهده می شود، کتیبه های با نام او نصب شده اند و به همین خاطر در گذشته این صحن را صحن اتابکی می گفتند.