قلعه ی شوش خوزستان - قسمت دوم

جاذبه های گردشگری ایران - قلعه ی شوش خوزستان - قسمت دوم

در ادامه معرفی قلعه ی شوش یا قلعه فرانسوی، معماری این بنای تاریخی متفاوت برای گردشگران دیدنی و جذاب است، در شهری باستانی که شهری کوچک به شمار می آید، قرار داشتن برج و بارو هایی به سبک وسطی توجه همگان را به خود جلب می کند، پلان و نقشه ی قلعه به شکلی ذوزنقه ایی کشیده شده است، که کوچکترین ضلع بنا در قسمت شمالی قلعه است، دیواره بلند و برج های گرد و مربعی شکل قلعه شوش از مشخصه های اصلی این بنای تاریخی به شمار می رود.

قلعه شوش دارای ساختاری پیچیده و تو در تو است، که از المان های معماری قلعه های قرون وسطایی تبعیت می کند، البته همان طور که از اسم این بنای تاریخی پیداست، قلعه عمارتی مستحکم به شمار می رود که ساختار دفاعی آن ویژگی اصلی اش محسوب می شود. ساخت این قلعه می تواند نشان دهنده ی اهمیت آثار کشف شده در شوش باشد، آثاری که حفظ و مراقبت از آنها بخش های مهمی از تاریخی ایران و جهان را حفاظت می کند. یکی از ویژگی های قلعه ی شوش دیوار های حایلی است که تحت عنوان دیوار دفاعی دور تا دور قلعه در ارتفاع بلند کشیده شده اند، این دیواره ها را آجر ساخته اند و قسمت داخلی آنها هم از طریق خشت پایه ریزی شده است. در قلعه های قرون وسطایی ما شاهد دو حیاطِ بودنِ قلعه هستیم که این ویژگی هم در قلعه شوش وجود دارد که یک حیاط در ارتفاع بلندی ساخته شده است. ضخامت این دیوار های دفاعی هم استحکام و مقاومت بنا را افزایش می دهد.

همان طور که پیش گفتیم ویژگی اصلی این بنا به کار رفتن مصالح باستانی استخراج شده از کاخ آپادانا و زیگروات چغازنبیل است، که اهمیت این بنای تاریخی را صد چندان می کند. متاسفانه این قلعه مانند دیگر آثار و بنا های خوزستان در خلال جنگ ایران و عراق در دهه 60 هجری شمسی دچار آسیب های فراوانی شد، اما با پایان یافتن جنگ برج مربعی شکل قسمت جنوبی و برج دیده بانی دایره مانند ضلع شمالی مرمت شدند، دیواره های آسیب دیده مورد بازسازی قرار گرفتند و از اوایل دهه 70 هجری شمسی سازمان میراث فرهنگی ایران از این بنا به عنوان موزه و محل نگهداری اشیاء تاریخی استفاده کرد، کارکردی که از سوی باستان شناسان فرانسوی در دوره ی قاجار عامل ساخت این قلعه ی زیبا شد.

این موزه امروزه نیاز مند توجه و رسیدگی بیشتری است . نکته مهم دیگری که گردشگران در این قلعه شاهد آن خواهند بود بکار رفتن هنر های معماری آجر کاری و قوس های زیبا و طاق های رومی است که زیبایی این قلعه آجری را بیشتر می کند، قلعه شوش ماهیتی دفاعی و قرون وسطایی اش دارد اما گردشگران شاهد ظرافت های آجر کاری متعددی در بخش های مختلف این اثر هستند که شاید دلیل آن هم معماری دو ایرانی در این قلعه بوده باشد، نقشه ی کلی از فرانسه است اما دو معمار ایرانی مسئول ساخت بنا می شوند و هرجا که ممکن بوده آجر های باستانی در نقشی ایرانی فضا را زیبا کرده اند.

در این قلعه دو تالار بزرگ در بخش زیرین حیاط دوم قلعه قرار دارد که از قسمت های دیدنی این بنای تاریخی است و همچنین اتاق های کوچک تعبیه شده راهرو های دور تا دور قلعه شوش هم جذابیت بسیاری برای گردشگران خواهد داشت.