جاذبه های گردشگری ایران - نقش رستم فارس - قسمت ششم

جاذبه های گردشگری ایران - نقش رستم فارس - قسمت ششم

سنگ نگاره ها ساسانی در نقش رستم در بخش های مختلفی از کوه قرار دارند، از دیگر سنگ نگاره ها نقوش سنگی است که به دستور بهرام دوم بر روی نقوش سنگی ایلامی کشیده می شود. به دستور وی بخش از آثار سنگی ایلامیان که پیش تر در سایت 2safar آنها را معرفی کردیم، تخریب می شود و فضایی به مسحت 10 متر محل شکل گیری نقوش سنگی بهرام دوم و دربایان او می شود.

هرچند این اثر باستانی آسیب چندانی ندیده و هنوز هم با جزئیات گوناگون یکی از جذابیت های گردشگری نقش رستم به شمار می آید اما تخریب نقوش ایلامی لذت تماشای این اثر باستانی تا حدی کم می کند و تلخی تاریخ نگاری حاکمان را به شکلی زنده تر نشان می دهد. در این سنگ نگاره بخش هایی از هویت تاریخی سلسله ساسانی در عهد بهرام دوم و شخصیت هایی چون ملکه و شاید بهرام سوم را هم نمایان می کند. این اثر در کنار نقش اهورامزدا و ارشیر بابکان قرار گرفته است.

در زیر آرامگاه داریوش کبیر هم دو صحنه نبرد در دوران پادشاهی بهرام دوم وجود دارد، که صحنه پیروزی این پادشاه در جنگ را به تصویر می کشد، در این نقش های مرتبط تنها شخصیت بهرام دوم تعیین شده هرچند در نقش پایین تر شاه سوار بر اسب و پیروز میدان را بهرام سوم هم می دانند و بر اساس مشخصات ظاهری سنگ نگاره و سبک لباس و آرایش صورت آن را ولیعهد بهرام دوم می خوانند.

نقش آناهیتا و نرسی هم از دیگر نقش های زیبای نقش رستم به شمار می آیند که جزئیات بکار رفته در این اثر هنری برای گردشگران دیدنی و جالب توجه خواهد بود. سنگ نگاره های ساسانی به روشنی بخش هایی از هویت ایران باستان را به خوبی منتقل می کنند و این فرآیندی است که در کاوش های باستان شناسان اهمیت بیشتری پیدا می کند، شکل تاج ، مو های و لباس های نقوش مختلف پرده از بسیاری راز ها برداشته و مهر تاییدی بر بسیاری از نقل قول ها بوده است.

سنگ نگاره ی دیگری که گردشگران در نقش رستم شاهد آن خواهند بود، نقوش سنگی آسیب دیده و تخریب شده ای است که در زیر آرامگاه اردشیر اول قرار دارد ، که آن را منتسب به هرمز دوم و پسرش آذر نرسه می دانند ، در تصویر کلی واضح تر هرمز دوم در حال نبرد است و هرچند چهره ی شاه مخدوش شده اما تاج آن تعین کننده ی هویت شاه می باشد. ، در کنار این نقش نگاره ای وجود دارد که نیمه تمام مانده و آن به دلیل حکومت کوتاه مدت آذرنرسه فرزند هرمز دوم است.

سنگ نگاره ی نبرد شاپور دوم هم در زیر آرامگاه داریوش دوم و رو به روی کعبه زردتشت قرار دارد، به دلیل تخریب ها و آسیب هایی که بر این نقش وارد شده، تصویر درست و دقیقی از این اثر مشاهده نمی شود اما باستان شناسان بر اساس کنگره های تاج پادشاه این صحنه ی نبرد پادشاه اسب سوار را شاپور دوم می دانند.

اما آخرین اثر باستانی موجود در نقش رستم صفحه تراشیده شده ای است که باستان شناسان به دلیل شباهت در تراش کوه به سبک فرهاد تراش در بیستون آن را به خسرو پرویز منتسب می دانند ، اثری که به شکلی شاهانه آماده ی نقوشی شاهی بوده اما تاریخ در کنار تمام این نقوش و آرامگاه ها و آثار باستانی درس دیگری را بر این مجموعه ثبت کرده و آن ناپایداری شکوه شاهانه ای بوده که نتوانسته است اثر شاهانه اش را به پایان برساند.